ورق گالوانیزه
باید اشاره کرد که یکی از بزرگترین تهدید ها برای انواع سازه‌های فولادی رطوبت و آب است. اکثر ساختمان‌های فلزی، در برابر صدمات طبیعی بسیار مقاوم هستند. اما اگر به خوبی پوشش داده نشوند درگذر زمان رطوبت و آب باعث زنگ‌زدگی آن‌ها می‌شود. به همین دلیل امروزه ورق گالوانیزه یا همان فولاد گالوانیزه در صنایع ساخت و ساز جایگاه ویژه ای بر خود اختصاص داده است، زیرا این ورق ها با پوشش خاص خود باعث ایجاد ویژگی ضد زنگ زدگی می شوند. در این مطلب قصد داریم تا با پاسخ دادن به سوال “ورق گالوانیزه چیست؟” به معرفی و بررسی آن بپردازیم.
ورق گالوانیزه چیست؟
معمولا در ساخت و ساز با فولاد و آهن، عوامل رطوبت رسان باعث ایجاد خوردگی سپس زنگ‌زدگی و در نهایت تضعیف و فروپاشی می‌شوند. اما فولاد گالوانیزه یکی از بهترین روش ها برای اکثر سازه‌های فولادی محسوب می‌شود. به بیان ساده در پاسخ به سوال “ورق گالوانیزه چیست” باید گفت گالوانیزه آهنی است که با روي پوشانده شده باشد. یعنی اگر ورق فولادی را با فلز «روی» پوشش دهند، ورق گالوانیزه ایجاد می‌شود. گفتنی است که اگر پوشش ورق شکستگی پیدا کند، باز هم فولاد گالوانیزه ویژگی ضد زنگ زدگی خود را حفظ میکند. همچنین این محصول با توجه به قیمت ارزان و مقرون به صرفه اش کاربرد فراواوانی دارد و می‌توان آن را در اکثر مکان ها مثل استادیوم‌ها، نرده‌ها، چراغ خیابان‌ها، پل‌ها، اتومبیل‌ها، سقف منازل و حتی آبگرمکن داخل خانه تان پیدا کرد.
تمام محصولات فلزی را می‌توان در برابر زنگ‌زدگی مقاوم کرد. البته در هر روشی باید پوشش “روی” بر فلز قرار گرفته شود. اما دانشمندان دو روش اصولی برای این کار برگزیده اند تا دو محصول متفاوت تولید شود.
-
روش حرارتی
فرو بردن آهن یا فولاد در مخزنی از مذاب “فلز روی” برای پوشش دهی را گالوانیزاسیون به روش حرارتی یا غوطه‌وری گرم (HOT-DIP-Galvanizing) می‌گویند. در این روش سطح پوشیده شده ضخامت بالایی را بدست می آورد اما کمی از صاف بودن سطح خود را از دست می دهد.
در ساخت مخزن انواع آبگرمکن ها از ورق های گالوانیزاسیون با این روش استفاده می شود و دلیل آن ویژگی های ساختاری با روش غوطه‌وری گرم و مقاومت بالای آن در مقابل عوامل محیطی مثل رطوبت است.
-
روش الکتروپلات
با اعمال محلول فلز سولفات روی یا سیانید، بر ورق‌ها و نوارهای فولادی به وسیله برق روش الکتروپلات، گالوانیزه سرد یا الکتروگالوانیزاسیون می گویند. در این روش، ضخامت پوشش بسیار کمتر از روش گالوانیزه گرم بوده ولی دارای سطح صاف‌تری نسبت به آن روش است. اما این پوشش سبک و نازک تر باعث شده که در روش الکتروپلات توانایی کنترل ضخامت پوشش را برای سازه های ظریف تر داشته باشیم.
فولاد گالوانیزه هرگز زنگ نمیزند؟
زمان زیادی طول می‌کشد تا ورق گالوانیزه از بین برود یا زنگ بزند. اما با همه این تفاسیر، فولاد گالوانیزه اگر به صورت مداوم در معرض مواد خورنده ای مثل اسید و یا در معرض آبرسانی زیاد مثل محیط‌های دریایی و شور باشد عمر آن کوتاه می‌شود و دیگر چندان کاربردی ندارد. باید به سراغ مرحله بعدی بروید و از فولاد ضدزنگ (استیل) Stainless steel برای حل این مشکل استفاده کنید.
عمر مفید ورق گالوانیزه بین ۲۰ تا ۳۰ سال است البته می‌توان از رنگ کردن برای افزایش طول عمر آن در محیط‌هایی که میزان زنگ‌زدن عناصر در آن‌ها بسیار بالاست استفاده کرد. گفتنی است که اگر فولاد گالوانیزه دور از رطوبت و آب باشد برای همیشه می تواند سالم بماند.
جمع بندی: در مطلبی که اکنون خواندید سعی بر این شد به طور خلاصه و کلی مطلب را برایتان شرح بدهیم و تمام تمرکز را بر ساده بودن و قابل درک بودن آن گذاشتیم. به این سبب وارد مبحث هایی مثل گالوانیزاسیون کردن انواع دستگاه و ابزار در ایران یا تفاوت های ورق گالوانیزه سرد و گرم و دیگر مسائل نشدیم.
